Só o 8,5% dos nosos universitarios cursa carreiras do eido científico-tecnolóxico

Fan falta máis profesionais científicos e tecnolóxicos. Esta é unha das conclusións que se poden tirar dun informe acabado de presentar na Cidade da Cultura (Estudo sobre os factores influentes na elección dos estudos científicos, tecnolóxicos e matemáticas en Galicia) e impulsado a través da Axenda Dixital de Galicia 2020. Nun plano máis concreto, dise na investigación que hoxe en día só o 8,5% do alumnado matriculado no sistema universitario galego cursa carreiras relacionadas cos ditos estudos. Que panorama achega isto? Pois, para comezar, un panorama onde se rexistra, xa, máis demanda ca oferta de profesionais da investigación e das tecnoloxías. As cousas (esta falta de vocacións polas enxeñarías, a ciencia, o informático) están así na nosa terra pero tamén no resto de Europa e en boa parte do mundo. Segundo se fixo saber na presentación do estudo, hai cifra concreta para o déficit de profesionais destes ámbitos que se requiren hoxe para cubrir baleiros en Europa: 900.000 (datos da Comisión).
Polo tanto, prosegue investigación, no vindeiro lustro o índice de titulados nas universidades galegas nos ditos estudos non será de abondo como para cubrir a demanda de profesionais TIC. Segundo se apunta no informe nun plano máis concreto, dos 10.000 alumnos titulados nas tres institucións educativas superiores da nosa terra en 2014, só 753 cursaron carreiras científico-tecnolóxicas, unha tendencia que vai máis e que se mantén, guindando cifras cada vez menores, dende 2010. Este proceso, como dixemos, atopa o seu reflexo inverso na demanda de profesionais TIC das empresas galegas, estatais e europeas, que é cada vez maior.
A presentación contou coa presenza de Mar Pereira, directora da Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia (AMTEGA), Manuel Corredoira, director xeral de Educación, e Sergi Biosca, director de Administracións Públicas da consultora Everis. Ademais, avaliando a investigación punto por punto, participou Sergio Marco, coordinador do estudo desenvolvido para a Axenda Dixital 2020 e xerente na Área de Innovación de Everis. Segundo lembraron os representantes desta empresa, as cifras de vocacións son preocupantes, tanto nos mozos coma nas mozas, aínda que si que é verdade que son especialmente baixas entre a poboación feminina. Por porcentaxes, sinalou Marco, só o 40% dos estudantes pre-universitarios comeza a decantarse dende Secundaria e Bacharelato por carreiras científico-tecnolóxicas, o 14% sinala que non o ten claro e o 46% inclínase por percorrer outros camiños docentes e profesionais. Por xéneros, sinalou Marco, as rapazas diríxense moito menos cós homes cara este tipo de carreiras e isto “xa lles queda claro, a moitas delas, dende a contorna de Secundaria”. O resultado de todo isto: o sector tecnolóxico está hoxe en día perdendo un importante potencial laboral, o potencial feminino, que resulta imprescindíbel para o seu desenvolvemento.
Everis tamén lembrou na presentación que “amais dun risco de fenda de xénero”, dáse no sector TIC o risco de perpetuar unha fenda de tipo social, xa que é moi superior a presenza de mozos de alto nivel socioeconómico nas carreiras técnicas, tecnolóxicas e científicas. Os factores máis importantes na toma decisións son, por esta orde, os pais (no 79,9% dos casos), a Internet (no 66%) e os amigos (no 45%). Segundo lembrou a empresa, no caso galego está a xogar un papel moi importante, en positivo, o proxecto de dixitalización das aulas Abalar, porque por unha banda incide nun incremento das habilidades TIC dos escolares e, pola outra, mellora a opinión que teñen das novas tecnoloxías as nais e os pais.
Máis datos
O estudo en cuestión foi elaborado por Everis, dentro dos seus compromisos como empresa asinante do Pacto Tecnolóxico de Galicia. As tres entidades que colaboraron na súa elaboración foron AMTEGA, a Consellería de Educación e Everis. Este informe é unha das iniciativas da Axenda Dixital de Galicia 2020 para impulsar as vocacións tecnolóxicas e dar resposta á demanda de novos perfís dixitais que demanda o sector. Para atopar a causa da falta de vocacións STEM (Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñerías e Matemáticas), o estudo, realizado a partir dunha mostra de 5.120 estudantes de 3º e 4º da ESO e de Bacharelato de 40 centros educativos da Comunidade, identifica unha serie de variábeis que inflúen nos alumnos á hora de elixir o seu itinerario formativo: o propio alumno, a contorna próxima, a contorna educativa e a contorna social. Sobre estes mesmos ámbitos, o estudo propón diferentes liñas de actuación para contribuír ao incremento de vocacións TIC.
O informe pon de manifesto que case o 40% dos estudantes non se senten capaces de cursar este tipo de estudos. Unha falta de autoconfianza que se incrementa no caso das alumnas, xa que só o 54% ven capacitadas para estudar unha carreira do ámbito TIC fronte ao 74% dos alumnos. A vocación é a motivación principal dos alumnos (92%) para a elección do tipo de estudos, seguido da utilidade e da facilidade. O informe tamén lembra que o contexto do alumno “é o principal condicionante no momento de elección de estudos STEM”. Así, a influencia das nais e pais sería a máis relevante para tomar unha decisión sobre formación, segundo declararon o 79% dos alumnos.
O informe tamén indica que malia que en xeral os alumnos asocian os estudos e profesións STEM a traballos ben remunerados e cun gran impacto social, hai unha porcentaxe de estudantes que descoñecen esta realidade, polo que se considera preciso incidir sobre dous elementos como son o prestixio e a utilidade social.
O informe completo, que está a servir ao Goberno galego para impulsar medidas concretas de choque (destinadas por exemplo a mudar a percepción da mala relación esforzo-beneficio que existe arredor deste tipo de estudos) está dispoñíbel no portal da AMTEGA, amtega.xunta.gal/documentos.