A USC presenta IDEPatri, una plataforma web para conectar os achados arqueolóxicos de todo o planeta
venres, 4 de xuño do 2021
- Arqueólogos do GEPN-AAT traballan nunha escavación en Castro de Nabás en Nigrán, Pontevedra. (Foto: María Martín)
A
USC
acolleu este venres 4 de xuño a presentación oficial de IDEPatri,
unha plataforma web para rexistrar e conectar os descubrimentos
arqueolóxicos en todo o planeta. A nova infraestrutura, froito dunha
colaboración entre a Universidade de Santiago de Compostela e o
CESGA (Centro de Supercomputación de Galicia), facilita o
intercambio de información xeolocalizada de datos entre arqueólogos
a nivel mundial, permitíndolles coñecer o estado das escavacións e
ofrecer os seus contidos a calquera outra persoa “ao integrar o
coñecemento na globalidade de Internet”, sinalaron os responsábeis
das dúas entidades.
A
infraestrutura foi desenvolvida polo GEPN-AAT (Grupo de Estudo para a
Prehistoria do Noroeste Ibérico, Arqueoloxía, Antigüidade e
Territorio), en colaboración co CESGA (Centro de Supercomputación
de Galicia) e o CiTIUS (Centro Singular de Investigación en
Tecnoloxías Intelixentes).
O
novo sistema, que viu a luz tras a recente defensa da tese doutoral
de Emilio Abad na Facultade de Historia da USC, facilita o acceso a
distintos datos de temática arqueolóxica e patrimonial. “A
plataforma permite acceder á información de forma inmediata, e pode
ser utilizada para uso propio, ou por parte de usuarios con
diferentes perfís ao longo de toda a cadea de protección do
material arqueolóxico”, explicou a Universidade de Santiago,
poñendo o foco nun dos seus grandes obxectivos: favorecer o
patrimonio accesíbel.
“Até
a data, o método arqueolóxico de investigación tradicional baséase
na comparación de restos materiais, separados no espazo e no tempo,
véndose limitada a posibilidade de interconectar estes datos
arqueolóxicos entre diferentes xacementos por mor dunhas técnicas
de recolección da información que non son uniformes, e que, na
práctica, difiren de arqueólogo a arqueólogo e de institución a
institución”, explica a USC, recordando que “a información que
se envía aos museos durante a entrega de material tampouco se atopa
estandarizada, xa que os sistemas de arquivo empregados non explotan
o potencial das técnicas dixitais”.
Con
todas as premisas devanditas xorde IDEPatri, un proxecto concibido
inicialmente como resposta ás necesidades dun grupo de investigación
en arqueoloxía con actividade en escavacións dentro e fóra de
Galicia. Ademais de facilitar o intercambio de información, IDEPatri
revelouse como unha ferramenta de gran utilidade para os arqueólogos,
que poden utilizala para rexistrar os numerosos datos xeoespaciais
derivados da práctica arqueolóxica.
Unha
ferramenta de I+D para a conservación do patrimonio
IDEPatri
é o resultado dunha colaboración interdisciplinar no ámbito
emerxente das Humanidades Dixitais. A través de Tecnoloxías de
Información Xeográfica, os investigadores traballaron para extraer
coñecemento sobre como os distintos elementos culturais fóronse
expandindo ao longo do territorio (análise espacial), ou mesmo ao
longo das diferentes épocas (análise temporal). A nova plataforma
incorpora un compoñente de xestión de grandes volumes de datos para
facilitar o traballo dos investigadores, unha característica que
combina coa filosofía de acceso aberto (open access),
para que docentes e divulgadores poidan explorar o seu potencial
mediante ferramentas de visualización. “Aínda que non só suporá
unha vantaxe para o ámbito académico, esta información bríndanos
tamén a oportunidade de poder ofrecer produtos de valor a outros
sectores de actividade, achegando discursos adaptados para diferentes
tipos de persoas con inquietudes particulares”, afirmaba Emilio
Abad.
A
ferramenta IDEPAtri foi validada nas escavacións do Castelo da Rocha
(Santiago de Compostela), onde a empresa encargada da escavación
e levantamento arqueolóxico utilizou as aplicacións desenvolvidas e
o modelo de datos para xestionar a intervención.