O Día dos Medios en Galego celébrase aproximándose á mocidade a través da música
martes, 7 de febreiro do 2023
Cada 7 de
febreiro Galicia celebra o Día dos Medios en Galego, lembrando a saída da
primeira publicación xornalística realizada integramente na nosa lingua, O
Tío Marcos d’’A Portela. Para celebralo, como previa do minifestival de
música galega contemporánea deste xoves 9 ás 20:30 na Sala Capitol con Ortiga e
Grande Amore, hoxe celebrouse unha
convocatoria de prensa de presentación no Pazo de San Roque, a sede da
Secretaría Xeral de Política Lingüística, coa presenza do presidente da
organizadora Asociación de Medios en Galego (AMEGA), Pablo García (Radio
Estrada), Valentín García (SXPL), Mercedes Rosón, concelleira de Acción
Cultural de Santiago, e os artistas Ortiga e Grande Amore.
Arrincou a rolda
Pablo García, agradecendo a colaboración dende o primeiro da SXPL, así como do Concello de Santiago, e
a Deputación da Coruña. “Nos últimos anos consolidamos en Galicia unha rede
estable de medios de comunicación que constitúen un soporte para unha
información veraz, plural e participativa en galego. Os medios en galego
contribuímos á existencia dunha oferta informativa real na nosa contorna e da
nosa contorna, cunha ollada galega. Do mesmo xeito conseguimos que o resto do
mundo coñeza o que acontece en Galicia, novas, avances tecnolóxicos,
descubrimentos científicos, gastronomía, turismo, industria... Sen caer na
autocomplacencia é momento de sacar peito e de estar moi orgullosos do camiño percorrido, hoxe
celebramos a sexta edición dos medios en
galego, máis unidos e mais fortes ca nunca, dentro dos máis de 130 medios que conforman AMEGA temos todo
tipo de medios, TV, RADIO, Prensa
Escrita, Dixitais... que cobren todas as necesidades de información e lecer. Medios xeralistas e
especializados, que non só é que utilicen como lingua vehicular o galego, senón que difunden e
posibilitan o xeito de vivir en galego”.
García fixo
fincapé na importancia de conectar ca mocidade, e de que “os medios de
comunicación son un vehículo de sustento das linguas e da identidade dun pobo,
e como tal servimos para que os galegos e as galegas e todos os neofalantes que
se acheguen á nosa fermosa lingua poidan ser informados, educados e entretidos
en galego”. Por iso, “o futuro xa está aquí, e ante os novos desafíos temos
ante nós un prometedor camiño. O talento está na casa, uns medios veraces e de
calidade que tenden pontes en lugar de levantar murallas e que este ano
convídanvos a Escoitar en galego, ler en galego, ver en galego e gozar en galego”.
García apuntou
ademais que o concerto que será retransmitido polas emisoras municipais galegas
e que irá precedido dun programa especial, de radio, en directo dende a mesma
sala.
Pola súa parte, a
concelleira Mercedes Rosón, tomou a palabra poñendo o foco en que “o futuro xa
está aquí, con Grande Amore e Ortiga”, como se comprobou coa rápida venda de
entrada, facendo patente esa conexión coa xente máis moza.
“É tan importante
reivindicar este día para visibilizar esa eiva de que a meirande parte da oferta
informativa está en castelán e que os datos do uso do galego son moi
comprometidos, onde a perda de galegofalantes se acentúa sobre todo nas novas
xeracións. Semella que o 50% da docencia en galego non é suficiente, cando a
área ciencia-tecnolóxica queda fóra desta porcentaxe”.
Lembrou que “o
Concello de Santiago foi pioneiro nos anos 80 na normalización lingüística, e
seguímolo facendo, a través dos espazos máis tradicionais e dende o eido
empresarial e económico”. “Estamos no mesmo barco que os medios en galego, un
barco ao que aínda lle seguen faltando apoios para enderezar o seu rumbo, para
que a lingua galega se consolide nos medios, que sería fundamental para a
supervivencia do meirande patrimonio que temos en Galicia, que é a nosa
lingua”.
Valentín García
dou a benvida ao Pazo de San Roque, ao “Pazo da Lingua, que se pon de gala para
recibir aos medios en galego, fundamentais no proceso de normalización”. Lembrou
a data que lembra o día de hoxe, e reflexionou sobre se “Valentín Lamas
Carbajal soñou cun Tio Marcos da Portela en galego, e malia que a realidade é
que tivemos que agardar moitos anos para que o galego estea nos medios, agora
temos que celebralo”. Destacou a cifra de 130 medios na nosa lingua, “un dato
para estar orgullosos, pero non para baixar a intensidade. Nunca houbo tantos medios como agora na nosa
lingua, pero todas as administracións temos que seguir fomentando a creación de
información nos medios Máis próximos á mocidade, como redes sociais, dixitais,
radios, tv… Porque recibir información na nosa lingua é como recibir unha
información máis nosa”.
Destacouo o
proceso de mellora dos eventos polo Día dso Medios en Galego, dende aquel 2018
Barallobre ata este minifestival na Sala Capitol. “Vale máis o que diga Grande
Amore ou Ortiga nun escenario que o que diga o Secretario Xeral de Política
Lingüística en calquera foro. Eles representan ese sector onde nos costa máis
chegar”.
Os artistas falaron
Grande Amore
comezou ligando a historia da nosa lingua. “Se vise Valentín Lamas Carbajal o
que vai pasar o xoves…” “Igual botaba unha peza”, respondíalle Pablo García. O
artista de Valadouro fixo un paralelismo entre a situación dos medios en galego
e o mundo da música. “Nunca houbo a sensación de dicir cantos proxectos
musicais hai en galego”. A pesar dos datos, considera que é “momento de ser
optimista, porque creo que hai efervescencia creativa na nosa lingua”. Ademais,
cun sorriso, sinalou que “para min, galegofalante da variante da Mariña, que
digo orgulloso faigo, estou aquí encantado, porque ademais nunca tiven o debate
de que en lingua fago música, é algo evidente”.
Ortiga deixou
claro que non ten un discurso politizado, pero que cre “super imporante
reivindicar a lingua, pero non facelo con descendencia, e non na eterna chorada
do “non nos axudan”. Como a ninguén. Temos que asumir que a cousa está
complicada pero hai que remar”. En calquera caso, defende que “creo que
aportamos, na medida do que podemos, a normalizar a cousa”, orgulloso de que a
AMEGA o contactase para participar nisto.
Ambos
reflexionaron sobre o bo momento da música galega contemporánea. “É verdade que
temos un foco enriba, de que “mola” cantar en galego. Pero tamén vemos que
aínda existe iso de “Guau… y lo haces en gallego”. Non sei se iso chagará a
cambiar nunca”, comentou Ortiga. “Eu, se un tema me saen en galego, en galego,
se me sae en castellano, en castellano. A sociedade ten que evolucionar. Creo
que iso é normalizar. Aínda me preguntan “Por que en galego?” Pero que pregunta
é esa?!”, preguntouse, orgulloso.
Grande Amore
recoñeceu que cantar en galego “xenera un prestixio, pero non sei sei se
chegará a normalizar. Certo que coñezo xente nova que non son galegofalantes e
que xa escolle o galego como vehículo”.
O festival
O xoves 9 de febreiro, a partir das 20:30, e en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística e o Concello de Santiago, organizamos na Sala Capitol un minifestival de música galega contemporánea cos concertos de Grande Amore e Ortiga.