A UVigo e AFAGA achegan tecnoloxía para axudar ás persoas con demencia en estados iniciais

UVigo e AFAGA presentaron os detalles dunha metodoloxía conxunta dirixida a facilitar o acompañamento terapéutico de persoas con demencia inicial. Trátase dunha tecnoloxía intelixente que aposta de cheo por achegar información en linguaxe natural e por avaliar o estado cognitivo dos usuarios mediante Intelixencia Artificial.
A metodoloxía ten a orixe no proxecto Táctica, rematado en 2015 polo Grupo de Tecnoloxías da Información (GTI) do centro AtlantTIC da Universidade de Vigo, un proxecto no que amosaba os seus activos de procesado de linguaxe natural con casos de uso de teleasistencia. Esta experiencia serviu para que seis anos despois, en colaboración da Asociación de Familiares de enfermos de Alzhéimer e outras demencias de Galicia (AFAGA) e con financiamento da Fundación La Caixa, o grupo dese forma á iniciativa En Compañía, Acompañamento terapéutico intelixente a persoas con demencia. A metodoloxía resultante (Celia) foi presentada este 9 de novembro no edifico Redeiras e, segundo se fixo saber, “permitirá que persoas con demencia en estados iniciais vexan retardado o seu deterioro cognitivo, utilizando unha tableta que lles ofrecerá contidos de estimulación personalizados, baseados en noticias, a partir das que se lle realizarán preguntas sobre esta información, pero tamén sobre a súa vida”.
Segundo explicou o catedrático Francisco Javier González Castaño, coordinador do Grupo GTI, “o estado cognitivo dos usuarios analízase a partir das súas interaccións co sistema”. O docente e investigador Francisco de Arriba Pérez e dous investigadores posdoutorais completan o equipo da UVigo que participa no proxecto, que bota man de elementos como chatbots ou aplicacións informáticas baseadas en Intelixencia Artificial (que permiten simular a conversa cunha persoa); análise de sentimento; algoritmos de aprendizaxe máquina (Machine learning); xeración de linguaxe natural, etc. Estes ingredientes chegan ao destinatario final a través dunha aplicación Android amigábel.
Pola súa banda, AFAGA encárgase das metodoloxías terapéuticas e obradoiros con usuarios reais.
Segundo explicaron, os promotores de Celia acaban de rematar probas con expertos en xerontoloxía para axustar o sistema, de xeito que unha trintena de persoas de Vigo e Baiona seleccionadas pola asociación poderán empezar a probalo a finais deste mes ou principios do seguinte nos sus domicilios. O proxecto, que se desenvolverá entre setembro deste ano e setembro de 2022, conta cun orzamento de 33.000 euros, achegados pola Fundación La Caixa en convocatoria competitiva, ao tempo que tamén servirá para afinar activos que se valorizarán nun proxecto Ignicia 21 da axencia autonómica GAIN, actualmente en fase 3 de avaliación.
Os autores do proxecto destacaron a súa capacidade para “construír unha intelixencia conversacional que permite acompañar, entreter e avaliar o deterioro cognitivo das persoas maiores, de xeito transparente, utilizando preguntas relacionadas con noticias de actualidade, facilitando ás persoas usuarias que permanezan conectadas coa súa contorna, salvando así fenda de accesibilidade dixital”. Celia, engadiron, pode iniciarse mediante comandos de voz, recoñecemento facial ou a través da interacción directa coa tableta, “o que facilita o seu uso fronte a outros asistentes comerciais, podendo incluso servir de base para o desenvolvemento de asistentes conversacionais dirixidos a colectivos, como persoas con diversidade”.